تا دانش: سال سرمایه گذاری برای تولید
 
مطالب
 
امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

درك كلمات رمز و آيات متشابه در قرآن

توضیحات کوتاه:

در قرآن، آيات متشابه وجود دارد. كلماتي هست كه معاني آنها خيلي روشن نيست مانند فواتح سور: »الم، يس، كهيعص و...«.(4) علاوه بر اين‌ها در قرآن احياناً كلمات و جملات ديگري ...

توضیحات:

در قرآن، آيات متشابه وجود دارد. كلماتي هست كه معاني آنها خيلي روشن نيست مانند فواتح سور: »الم، يس، كهيعص و...«.(4) علاوه بر اين‌ها در قرآن احياناً كلمات و جملات ديگري هست كه معناي خيلي روشني ندارند و نوعي رمز مي‌باشند. با اين‌گونه جملات و كلمات بازي كردن و كلنجار رفتن و به دنبال كشف مطلب جديد بودن و از سر ذوق درباره اين مطالب صحبت كردن، روش نادرستي است و سبب مي‌شود مطالبي به حساب قرآن گذاشته شود كه هيچ ارتباط روشن و مستندي به قرآن ندارد. گوينده‌اي رسماً اعلام مي‌كند كه در گفتارش اشاره‌ها، رمزها و كنايه‌هايي به كار رفته و كليد اين رموز را در اختيار ديگران مي‌گذارد. اما يك كتاب مي‌خواهد اين رموز باقي بماند ولي ما اصرار مي‌كنيم كه اين رمز را كشف كنيم بدون آنكه كليدش را داشته باشيم. هستند كساني كه از اين قبيل تلاش‌ها در مورد »كهيعص وحم و حمعسق« و نظاير آن كرده و هر كس به سليقه خود سخني گفته است. يكي گفته به حساب ابجد »كهيعص« اشاره دارد به زمان ظهور امام زمان(عج). فردي توجيه ديگري دارد. اين كارها واقعاً انحرافي است و بايد از آن سخت خودداري شود.
در مورد آيات متشابه خود قرآن در سوره آل‌عمران مي‌فرمايد كه اين آيات را خداوند مي‌داند و كساني كه از خدا گرفته باشند يعني پيامبر و امام. بنابراين در مورد آياتي كه متشابه و چند پهلو هستند بايد سخت محتاط باشيم.
تا آن‌جا كه من برخورد كرده‌ام در قرآن دو نوع متشابه داريم:
1- متشابه كامل مثل الم و امثال آن.
2- متشابه نسبي، يعني عبارتي كه تا حدودي معنايش روشن است، ولي از يك حد فراتر، متشابه مي‌شود. انسان گيج مي‌شود. در هر جا كه انسان مي‌خواهد فراتر رود سردرگم مي‌شود. در آنجا نيز قطعاً بايد از تأويل خودداري كرد.
بنابراين در متشابهات كامل به‌طوركلي و در متشابهات نسبي تا حدودي بايد از دست زدن به تأويل خودداري كرد.
هر جا متشابه است يعني هر جا انسان مي‌بيند در استفاده معني از عبارت ترديد و تزلزل وجود دارد و عبارت طوري است كه وقتي دو معني متفاوت بر آن عرضه مي‌كنيم ممكن است هر دو معني از آن عبارت مستفاد گردد، بايد در همان حد دلالت واقعي عبارت توقف كنيم و مطلبي را كه نمي‌توان از خود الفاظ فهميد به حساب قرآن بگذاريم. ممكن است يك عبارت تا حدي رسا باشد ولي از اين حد كه فراتر رود دو پهلو يا چند پهلو شود. به اين عبارت مي‌گوييم متشابه نسبي. متشابه نسبي نسبت به عبارات رسا و يك پهلو محكم است و نسبت به فراتر از آن متشابه.
به هر حال بايد از استناد به عبارت‌هاي چند پهلو در آن مرزي كه دو پهلو يا چند پهلو مي‌شود جداً خودداري كرد و اين توصيه موكدي است كه خود قرآن مي‌كند. زيرا مستمسك قرار دادن اين عبارت‌هاي چند پهلو، جز فتنه و اختلاف ثمره ديگري ندارد. اين است كه قرآن مي‌فرمايد »فَأَما الذين في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فيتبعونَ ما تَشابهَ مِنْهُ ابتِغآءَ الفتنَةِ و ابتِغاءَ تأويله« آنان كه در دلهاشان انحرافي هست به دنبال بخش‌هاي متشابه قرآن مي‌روند تا فتنه‌گري كنند با اين عنوان كه مي‌خواهيم تأويل و سرانجام آيات قرآن و معاني عميق آن‌ها را بدانيم، در صورتي كه »ما يعلَمُ تاويلَهُ الا اللّهُ والراسخونَ في العِلْمِ«(5) سرانجامش را جز خدا نمي‌داند، خدا و كساني كه از خدا گرفته باشند يعني پيامبر و ائمه طاهرين. آن هم به اعتبار اين‌كه مي‌توانند تاويل و سرانجام آن‌ها را از خداي متعال بگيرند، بنابراين مي‌توانند آيات را تاويل كنند.
بنابراين ما مثل اخباري‌ها نيستيم كه فهم قرآن را يكسره مخصوص پيامبر و امامان بدانيم و بگوييم براي فهم هر آيه‌اي بايد به رواياتي كه پيرامون آن آيه آمده مراجعه كرد. ما مي‌گوييم مقداري از آيات را كه آيات بينات و محكمات قرآن هستند همه مردم مي‌توانند بفهمند به شرط آن‌كه عربي بدانند، آن هم عربي عصر قرآن و به شرط آن‌كه با شرايط نزول آيات آشنا باشند و به شرط اين‌كه از آن حدي كه به روشني مي‌فهمند فراتر نروند و اگر خواستند فراتر روند تمام آن قيودي را كه گفتيم رعايت كنند.


روش برداشت از قرآن/ سید محمد حسینی‌بهشتی/ تهران: روزنه، ۱۳۹۰
سایر اطلاعات:
کد مطلب: tdb
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: مذهبی     زیرگروه: قرآن

دفعات بازدید: 16     محبوبیت: 3   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1401/10/11 ب.ظ 5:07:00


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=tdb


هم گروهی ها
image
پرسش رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟پاسخ:درآمدستایش بیکران مخصوص آن پروردگار «رحمان و رحیمی» که برای بشر از جنس خودش پیامبر رحمت فرستاد و با رحمت واسعه‌اش ...


image
پرسش آیا قرآن کریم کاملًا تحت تاثیر فرهنگ زمانه قرار گرفته و فرهنگ عرب جاهلی در آن بازتاب پیدا کرده است؟ یا با فرهنگ زمانه عرب جاهلی کاملًا مخالفت کرده است؟پاسخ:برای ...


image
پرسش:آیه بلاغ (یا ایها الرسول بلغ ما انزل) و آیه اکمال (الیوم اکملت) در کجا و چه زمانی نازل شد؟وقتی پیامبر در حج مطالب را بیان کردند و از مردم اقرار گرفتند که آیا من ...


image
پرسش:چرا در بسیاری از آیات قرآن «سمع» مفرد آمده و «ابصار و قلوب و افئده» به صورت جمع آمده است؟ پاسخ:در بسیاری از آیات قرآن، از گوش و چشم و دل یاد شده که گوش با لفظ مفرد ...


image
پرسش:چرا در آیه اول سوره‌ی جن «نفر» مفرد آمده ولی «قالو» جمع است؟ راجع به کلمه‌ی «قُلْ أُوحِیَ إِلَیَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ» کلمه‌ی «نَفَر»، ...


image
پرسش:نظم و ترتیب آیات قرآن از چه زمانی انجام شده و نام گذاری سوره‌ها به چه صورت بوده است؟ پاسخ:برای روشن شدن پاسخ لازم است سه بحث را از هم جدا بکنیم؛1. چینش کلمات: این ...


image
پرسش:آیا وجود اختلاف قرائتها به معنای تحریف قرآن است؟ پاسخ:برای رسیدن به پاسخ باید به چند نکته توجه داشته باشیم.1. قرائت چیست؟ و با قرآن چه تفاوتی دارد؟ در مورد قرآن ...


image
پیش از بررسی مسئله یادآور می‌شویم که جنس مؤنثی که در ازدواج مد نظر می‌باشد، یکی از موارد زیر است:1. ازدواج مجدد باشد.2. صغیر و پیش از رسیدن به رشدِ کافی باشد.3. رشید و ...


image
‏در آیات متعددی چنین آمده است:«یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللّهَ وَ ...؛ (ای پیامبر) از تو درباره غنائم (جنگی ...


image
کسی که گمان کند همه چیز را می‏داند نیازی به مشورت با دیگران نمی‏بیند و خود را از دستیابی به نظرات و پیشنهادهای خوب دیگران محروم می‏کند. چرا که مشورت موجب بهره‏گیری ...