امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟


توضیحات کوتاه:

پرسش رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟پاسخ:درآمدستایش بیکران مخصوص آن پروردگار «رحمان و رحیمی» که برای بشر از جنس خودش پیامبر رحمت فرستاد و با رحمت واسعه‌اش ...


توضیحات:

پرسش
رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟
پاسخ:
درآمد
ستایش بیکران مخصوص آن پروردگار «رحمان و رحیمی» که برای بشر از جنس خودش پیامبر رحمت فرستاد و با رحمت واسعه‌اش او را نسبت به
افراد مهربان و خو قرار داد و او را که دارای اخلاق نیک و خلق عظیم بود، برای انسان‌ها الگوی نیکو معرفی نمود. همگان را به پیروی و اطاعت از او دستور داد. و فرمود: «وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ»
چرا که معلم او خدای سبحان است و گفتار او گفتار خداوند است.
و خوشبختی و عاقبت بخیری بشر را در گرو اطاعت و پیروی از رهنمودهای دلسوزانه‌ی او قرار داد. و شقاوت و بدبختی بشر را در مخالفت با دستورات او دانست.
با توجه به مقدمه‌ی فوق، بر همه به ویژه کسانی که به رسالت آن حضرت (ص) گواهی داده‌اند و خود را از پیروان آن حضرت (ص) می‌دانند، لازم است که زندگی خویش را براساس رهنمودها و شیوه‌ی آن حضرت (ص) تنظیم نمایند، و او را در تمام ابعاد زندگی خویش الگو و اسوه قرار دهند. تا این که از رستگاران قرار گیرند. که البته این به دست نمی‌آید مگر با شناخت کامل معارف ناب اسلامی از سرچشمه کتاب و سنت و عمل به آنها.
وضعیت زنان در عصر قبل از پیامبر (ص)
همان طور که قرآن کریم گزارش کرده است و تاریخ گواهی می‌دهد، وضعیت زن در زمان طلوع اسلام، در سراسر جهان به ویژه در میان اقوام و مردمی که پیامبر اسلام (ص) در آنجا مبعوث شد. وضعیت بسیار اسفبار و نابهنجاری داشته است. که برخی از اعراب، هنگامی که بشارت نوزاد دختر را می‌شنید، قرآن کریم واکنش آنها را چنین معرفی می‌کند:
«در حالی که هرگاه به یکی از آنها بشارت دهند دختر نصیب تو شده، صورتش (از فرط ناراحتی) سیاه می‌شود، و به شدت خشمگین می‌گردد به خاطر بشارت بدی که به او داده شده، از قوم و قبیله خود متواری می‌گردد، (و نمی‌داند) آیا او را با قبول ننگ نگهدارد، یا در خاک پنهانش کند؟ چه بد حکم می‌کنند.»
برخی اعراب به علل گوناگون از جمله به خاطر ترس از فقر، دختران خود را می‌کشتند. چنانچه قرآن کریم به این مطلب اشاره فرموده است:«وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَکُمْ خَشْیَهَ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کَانَ خِطْئاً کَبِیراً؛
و فرزندانتان را از ترس فقر، مَکشید؛ ما آنان و شما را روزی می‌دهیم؛ [چرا] که کشتن آنان گناه بزرگی است!.»
و به این ترتیب قرآن کریم با این عمل زشت و ننگین برخورد نموده و اعراب را از این عمل ضدانسانی نهی نموده و در آیاتی هشدار می‌دهد:
«وَإِذَا الْمَوْءُودَهُ سُئِلَتْ بِأَیِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ» و در آن هنگام که از دختران زنده به گور شده سؤال شود به کدامین گناه کشته شدند.
با توجه به شرایط زمانی و مکانی زمان بعثت، پیامبر اکرم (ص) با سرانگشت «رحمت و محبت» گره‌ی همه‌ی مشکلات را باز نمود تا نشان دهد که می‌توان با محبت زیست و اصل را بر محبت نهاد و در سایه‌ی آن، دل‌های سخت‌تر از سنگ را نیز نرم و مطیع خود ساخت.
برای اینکه کامل‌ترین الگو برای همه‌ی انسان‌ها، در تمام شرایط باشد، در محیطی خشن و خشک، با انسان‌هایی که غیر از شمشیر و شراب و شهوت چیز دیگری نمی‌شناختند، مبعوث شد. گرفتاری‌های بی‌شماری که برای کمتر انسانی ممکن است همه با هم اتفاق بیفتد، برایش اتفاق افتاد، و او در همه‌ی مراحل برمشکلات فائق آمد.بررسی سیره‌ی پیامبر در ابعاد مختلف از حوصله‌ی این نوشتار خارج است ما در اینجا به طور مختصر به بیان «رفتار پیامبر اکرم (ص) با خانواده» و توصیه‌های آن حضرت نسبت به زنان می‌پردازیم:
عشق و محبت به خانواده‌
پیامبر اکرم (ص) نسبت به زنان، عنایت ویژه‌ای داشتند تا جایی که در روایات از ایشان چنین حکایت شده است:
«خیرکم خیرکم لاهله، و انا خیرکم لاهلی، ما اکرم النساء الا کریم، ولا اهانهن الا لئیم؛ بهترین شما کسانی هستند که بهترین رفتار را با خانواده داشته باشد و من بهترین شما در رفتار با خانواده‌ام هستم، احترام و اکرام نمی‌کنند زنان را، مگر افراد بزرگوار، و همچنین به زنان اهانت نمی‌کنند مگر افراد پست و فرومایه.»
و همچنین از آن حضرت نقل شده:
«کلما ازداد العبد ایمانا ازداد حبا للنساء؛ هرگاه بنده‌ای ایمانش زیاد شود محبتش نسبت به زنان روبه فزونی می‌گذارد».
عشق ورزیدن به زن، یک امر فطری و خدادادی است. و قرآن کریم این دوستی و محبت بین زن و مرد را به «مودت و رحمت» تعبیر کرده است. وپیامبر اکرم (ص) در عمل، این مودت و رحمت را به نمایش گذاشت از این رو امام صادق (ع) مهر و محبت ورزیدن به زن را از اخلاق انبیاء شمرده است.
پیامبر اکرم (ص) محبت و مهربانی و مدارای با زنان را سفارش می‌کرد و از ایشان حکایت شده:
«حبب الی من دنیاکم هذه ثلاث، الطیب و النساء و قره عینی فی الصلاه؛ از دنیای شما سه چیز برای من دوست داشتنی‌تر است: یکی بوی خوش و دوم زنان و سوم این که نور چشم من نماز است.»
بدیهی است که این سخن پیامبر به خاطر شهوت و غریزه‌ی جنسی نیست، بلکه آن حضرت با بیان چنین سخنانی می‌خواست زنان را که در نظر اعراب، موجودی بی‌ارزش و در حد یک حیوان بودند، بزرگ جلوه دهد. بدین جهت، احترام به زن را در ردیف نماز که امری عبادی و مقدس است، قرارداد و با این تعبیر، زن را به بالاترین مقام ترقی داد.
این سخن پیامبر اکرم (ص) یک معیار کلی برای همه‌ی انسان‌ها است اینکه «اهانت به زن کار انسان‌های پست و دور از تمدن و فرهنگ انسانی است زیرا اهانت به زنان با کرامت انسانی سازگار نیست»، با این معیار می‌توان گفت که اگر در جوامع اسلامی به زنان ستم می‌شود و حق و حقوق آنان رعایت نمی‌شود، به خاطر خلق و خوی پست انسان‌ها است و هیچ ارتباطی به قوانین اسلام ناب محمدی (ص) ندارد.کدام مصلحی تاکنون در جهان چنین جمله‌ای درباره‌ی زنان گفته است که پیامبر اسلام (ص) 14 قرن پیش بیان فرموده است. اگر مردان دنیا به همین جمله‌ی کوتاه و پرمحتوای پیامبر اکرم (ص) توجه کنند، دیگر به هیچ زنی در دنیا ستم نخواهد شد و حق و حقوق او پایمال نخواهد شد. اگر امروز در دنیا شاهد انواع ستم و تبعیض بر زنان هستیم، به خاطر فاصله گرفتن انسان‌ها از کتاب خدا و از بیانات گهربار آورنده‌ی آن یعنی پیامبر اعظم (ص) است.
خوش رفتاری پیامبر (ص) با خانواده‌
آن حضرت در مقابل برخوردهای ناشایست همسران خود، با نرمی و مدارا رفتار می‌نمود. و پیروان خویش را نیز به این امر توصیه نموده است و می‌فرماید:
«اتقوا الله اتقوا الله فی الضعیفین: الیتیم و المرءه، فان خیارکم خیارکم لاهله؛ تقوای الهی را در مورد دو گروه ضعیف رعایت کنید یکی یتیم و دیگری زن، چرا که بهترین شما کسی است که بهترین رفتار را با خانواده‌اش داشته باشد.»
و همچنین از آن حضرت حکایت شده:
«احسن الناس ایمانا احسنهم خلقا، والطفهم باهله، و انا الطفکم باهلی؛ بهترین مردم از نظر ایمان، بهترین آنان از نظر خلق و خومی‌باشند و نیز آنان که با خانواده‌شان لطیف‌تر و مهربان‌تر برخورد می‌کنند و (وبدانید) من لطیف ترین شما نسبت به خانواده‌ام هستم.»
و در بیانی دیگر از آن حضرت حکایت شده:
«ان اکمل المؤمنین ایمانا احسنهم خلقا، و خیارکم خیارکم لنسائهم؛ به درستی که کامل ترین مومنین از نظر ایمان آنهایی هستند که نیکوترین خلق و خو را دارند و بهترین شما کسانی هستند که بهترین رفتار را با خانواده‌اش دارد.»
این سفارش‌های پیامبر (ص) بیانگر این نکته است که مردم آن روزگار مثل برخی از مردم روزگار ما این ذهنیت را داشته‌اند که زن موجودی بی ارزش و فرومایه است، و ظلم و ستم بر زن را حق خود می‌دانستند، و هرگونه ظلم را بر او روا می‌داشتند و او را از هرگونه حق مسلم‌اش محروم می‌نمودند.
به همین دلیل پیامبر اکرم (ص) با این تأکیدها هدفش این بود که این ذهنیت را از اذهان همه‌ی انسان‌ها پاک کند و به آنها بفهماند که زنان از نظر شخصیت با مردان هیچ تفاوتی ندارد تنها تفاوت آنان در بعد فیزیکی و جنسیت است.
پرهیز از توهین به همسر
در طول تاریخ، مردان به خاطر برخورداری از قدرت جسمی، بر زنان ظلم و ستم روا می‌دارد، اگر اختلافی بین زن و شوهر به وجود آید مرد از قدرت بدنی سوء استفاده نموده و زن مظلوم را تنبیه و آزار جسمی می‌نماید. پیامبر اکرم (ص) که پیامبر رحمت است برای این که مردان را از این عمل زشت و خلاف اصول انسانی باز دارد چنین می‌فرماید:
«هر مردی که همسرش را بیش از سه بار در عمرش بزند، خداوند او را میان تمام مردم محشر چنان رسوا کند که اولین و آخرین به وی بنگرند.»
در حدیث دیگری از ایشان حکایت شده: «برادرم جبرئیل همواره در مورد زنان سفارش می‌کرد تا آنجا که گمان کردم برای شوهر جایز نیست حتی به زنش «اف» بگوید».
و در روایت دیگری از حضرت نقل شده:
«یؤتی الرجل من امتی یوم القیامه و ما له من حسنه ترجی له الجنه، فیقول الرب تعالی: ادخلوه الجنه فانه کان یرحم عیاله؛ روز قیامت مردی از امت من می‌آید در حالی که هیچ عمل نیکی ندارد تا به بهشت امیدوار باشد، آنگاه پروردگار بلند مرتبه می‌گوید، او را داخل بهشت نمایید! زیرا او با خانواده‌اش مهربان بود».
رعایت عدالت‌
یکی از ویژگی‌های بارز آن پیامبر رحمت (ص) رعایت عدالت بین همسران خود بود که به مواردی از آن اشاره می‌شود:
1. پیامبر (ص) مهریه‌ی هریک از زنانش را چهارصد درهم قرار داد (مهرالسنه) و فرقی بین عایشه، حفصه، ام سلمه، سوده، میمونه، زینب دختر جحش و زینب دختر خزیمه نگذاشت. ویژگی‌هایی از قبیل قرشی و غیرقرشی، جوان و غیر جوان، بیوه و غیر بیوه و امثال آن را در مهریه دخالت نداد این نوع برخورد حتماً اثر خود را در ذهن زنان می‌گذارد تا خود را از نظر شخصیت و سایر امور همانند یکدیگر ببینند و زمینه‌ی هرگونه فخرفروشی ... را از بین می‌برد.
2. علاوه بر مهریه، از نظر نفقه و هزینه‌ی زندگی نیز، پیامبر (ص) برابری و تساوی را رعایت می‌کرد. به عنوان مثال: پس از فتح خیبر به هرکدام صد وسق (هشتاد وسق خرما بیست وسق جو) پرداخت.» 3. پیامبر اکرم (ص) در سایر امور نیز عدالت را رعایت می‌کرد، مثلًا صبحگاهان، پس از نماز به حجره‌ی یکایک همسرانش سر می‌زد و از آنان احوال پرسی می‌کرد. او هر شب در اتاق یکی از آنان به سر می‌برد و عدالت را کاملًا رعایت می‌کرد.
با این که قرآن کریم اختیار تام را به دست آن حضرت داده بود و زنان نیز این شرایط را با رضایت کامل پذیرفته بودند، ولی با این حال پیامبر (ص) تمام سعی خود را برای رعایت عدالت بین آنان به کار می‌برد.
مدارا و گذشت‌
ویژگی دیگر پیامبر (ص) مدارا کردن با همسران و عفو و گذشت از اشتباهات آنان بود. گاهی خطاهای همسران، تجاوز به حقوق پیامبر (ص) بود، در این صورت حضرت حتی بدون یادآوری به آنان، از کنار آن می‌گذشت و آنان متوجه اشتباه خود می‌شدند و شرمنده می‌شدند.
گاه خطاها و اشتباهات آنان در امور مربوط به دیگران بود. که پیامبر (ص) با گفتار و کرداری مناسب، آنان را متوجه می‌کرد، و اگر اشتباه آنان ناشی از جهالت بود، با بیانی خوش، این مشکل را برطرف می‌کرد، زیرا تبلیغ احکام و هدایت انسان‌ها یکی از وظایف انبیاء است.

پرسش و پاسخ‌های قرآنی ویژه جوانان (شبنم مهر)/ زیر نظر محمدعلی رضایی‌اصفهانی و جمعی از پژوهشگران قرآنی/ قم: انتشارات پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن ۱۳۸۶

سایر اطلاعات:
کد مطلب: t250c
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: مذهبی     زیرگروه: قرآن

دفعات بازدید: 15    
محبوبیت: 4   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1401/10/14 ب.ظ 6:41:00


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=t250c


هم گروهی ها
پرسش:چرا در بسیاری از آیات قرآن «سمع» مفرد آمده و «ابصار و قلوب و افئده» به صورت جمع آمده است؟ پاسخ:در بسیاری از آیات قرآن، از گوش و چشم و دل یاد شده که گوش با لفظ مفرد ...
پرسش:چرا در آیه اول سوره‌ی جن «نفر» مفرد آمده ولی «قالو» جمع است؟ راجع به کلمه‌ی «قُلْ أُوحِیَ إِلَیَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ» کلمه‌ی «نَفَر»، ...
پرسش:آیا وجود اختلاف قرائتها به معنای تحریف قرآن است؟ پاسخ:برای رسیدن به پاسخ باید به چند نکته توجه داشته باشیم.1. قرائت چیست؟ و با قرآن چه تفاوتی دارد؟ در مورد قرآن ...
پیش از بررسی مسئله یادآور می‌شویم که جنس مؤنثی که در ازدواج مد نظر می‌باشد، یکی از موارد زیر است:1. ازدواج مجدد باشد.2. صغیر و پیش از رسیدن به رشدِ کافی باشد.3. رشید و ...
‏در آیات متعددی چنین آمده است:«یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللّهَ وَ ...؛ (ای پیامبر) از تو درباره غنائم (جنگی ...
کسی که گمان کند همه چیز را می‏داند نیازی به مشورت با دیگران نمی‏بیند و خود را از دستیابی به نظرات و پیشنهادهای خوب دیگران محروم می‏کند. چرا که مشورت موجب بهره‏گیری ...
پرسش رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟پاسخ:درآمدستایش بیکران مخصوص آن پروردگار «رحمان و رحیمی» که برای بشر از جنس خودش پیامبر رحمت فرستاد و با رحمت واسعه‌اش ...
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِن قَوْمٍ عَسَی أَن یَکُونُوا خَیْراً مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِن نِسَاءٍ عَسَی أَن یَکُنَّ خَیْراً ...
روایات فراوانی در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت در مورد خاتمیت پیامبر وجود دارد که بعضی از آن‌ها را ذکر می‌کنیم:الف. حدیث منزلت پیامبر گرامی (ص) خطاب به علی (ع) ...
با نگاهی گذرا به جنگ‌های ثبت شده در تاریخ، کمتر جنگی را می‌توان مشاهده کرد که غیرنظامیان مورد اذیت و آزار قرار نگرفته باشند؛ ولی در اسلام و سنت پیامبر اکرم (ص) ...