تا دانش: سال سرمایه گذاری برای تولید
 
مطالب
 
امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

تعریف دین از نظر علمای ادیان

توضیحات کوتاه:

علمای ادیان نیز تعاریف متعددی از دین ارائه کرده اند، به طور مثال در تعریف دین می گویند: دین عبارتست از ایمان و اطاعت به یک نیروی مافوق انسانی که مستحق عبادت خالق و ...

توضیحات:

علمای ادیان نیز تعاریف متعددی از دین ارائه کرده اند، به طور مثال در تعریف دین می گویند: دین عبارتست از ایمان و اطاعت به یک نیروی مافوق انسانی که مستحق عبادت خالق و حاکم عالم می باشد. یا تعریف می کنند: دین یک سیستم خاص اعتقاد و اعمال و عبادات است که غالبا مشتمل بر مجموعه قواعد اخلاقی و فلسفی می شود. یا می گویند: دین ایمان به موجودات روحانی است. و می گویند: دین عبارتست از تبیین احساسات قلبی انسان، و یا دین مجموعه کلی از اعتقادات و احساسات و اعمال انفرادی یا اجتماعی است و … در دایره المعارف دین آمده است که گاهی بعضی تعریف های غرب پسند دین را با مجموعه اعتقادات، به خصوص اعتقاد به موجود متعالی، برابر گرفته اند.

جان بی ناس عالم علم ادیان نیز در کتاب خویش تاریخ جامع ادیان، تعاریف متعددی از دین را ذکر می کند، مانند: تعریف متکلمان که گفته اند: «الدین وضع الهی لاولی الالباب، یتناول الاصول و الفروع؛ دین عبارت از یک نظام الهی است که برای صاحبان خرد وضع شده است و مشتمل بر اصول و فروع می باشد». او می گوید: در تعاریف متکلمان گاهی «دین به ما هو دین » مورد نظر قرار گرفته است. وی همچنین می نویسد: در تعاریفی نیز غایت و اهداف مد نظر بوده است، مانند آنچه در دائره المعارف الاسلامیه آمده است که: «الدین وضع الهی سائق لذوی العقول باختیارهم ایاه الی الصلاح فی الحال و الفلاح فی المال؛ دین وضعی است الهی که صاحبان خرد را به سوی رستگاری در این دنیا و حسن عاقبت در آخرت سوق میدهد».

از جرجانی نیز نقل کرده اند که: «الدین وضع الهی یدعوا اصحاب العقول الی قبول ماهو عند الرسول صلی الله علیه و آله و سلم؛ دین قانون و قرارداد الهی است که خردمندان را به سوی قبول آنچه در نزد رسول (ص) است، فرا می خواند». ایشان بیان می دارد که در کنار این تعریف ها، در بعضی دیگر از تعاریف، اصولا حیثیت اعتقاد و التزام انسان، مبنای تحلیل و توصیف قرار گرفته است: «الدین هو الاعتراف باللسان و الاعتقاد بالجنان و العمل بالارکان ؛ دین عبارت است از اقرار به زبان، اعتقاد به پاداش و کیفر در آن جهان و عمل به ارکان و دستورات آن». عده ای از فیلسوفان دین هر مکتبی را که سه موضوع زیر را قبول داشته باشد، دین می نامند:
الف: عالمی ورای عالم طبیعت و محسوسات، وجود دارد.
ب: جهان طبیعت، هدفدار است.
ج: جهان هستی دارای نظام اخلاقی است، این خود شامل دو بخش است:
الف: جهان هستی چنان است که نیک و بد اخلاقی را درک میکند.
ب: جهان هستی چنان است که نیک و بد اخلاقی را پاداش و کیفر میدهد. بر اساس تعریف، مکتب مارکسیسم و لیبرالیسم و بعضی از شاخه های اگزیستانسیالیسم، دین نمی باشند.

ماکس مولر خاورشناس و دین شناس آلمانی می گوید: دین کوششی است برای درک آنچه درک نشدنی است و بیان آنچه غیرقابل تقدیر است. او با تاکید بر جنبه عقلانی دین میگوید: دین قوه و یا تمایل فکری است که مستقل از حس و عقل و نه الزاما به رغم آن دو، بشر را قادر می سازد که بی نهایت را به اسامی و اشکال گوناگون درک نماید. میرچا الیاده می نویسد: دین، از نظر لغت یعنی همبستگی و در اصل، دلالت بر یک سلسله دغدغه دارد که صاحبان آنها را به یکدیگر پیوند می دهد و بین آنها همبستگی نزدیک پدید می آورد.

در برخی از تعاریف از دین، بر جنبه اخلاقی آن تاکید شده است؛ ایمانوئل کانت می فرماید: «دین، عبارت است از تشخیص همه وظایف به عنوان دستورهای الهی ».
و ماتیو آرنولد می فرماید: «دین، عبارت است از اخلاقی که در تماس با احساس قرار گرفته است ». جان هیک، کلام آرنولد را این گونه نقل کرده است: «دین، همان اخلاق است که احساس و عاطفه، به آن تعالی و گرما و روشنی بخشیده است ». فریدریش شلایر ماخر (Sehleiermachar) تاکید می کند که دین ریشه در احساس دارد، نه در عقل. در نتیجه، دین باید چیزی فراتر از کوشش ابتدایی در به دست آوردن تصوری از جهان باشد. وی در کتاب سخنرانیهایی درباره دین با تاکید احساسی بر دین صریحا می گوید: جوهر دین عبارت است از احساس وابستگی مطلق و آن را به احساس اتکای مطلق توصیف کرده است. مرادش از اتکای مطلق، چیزی است در تقابل با سایر احساس اتکاهای نسبی و جزئی.

ویلیام جیمز نیز، بر این جنبه از مذهب تاکید کرده و گفته است: مذهب، عبارت است از تاثرات و احساسات و رویدادهایی که برای هر انسانی در عالم تنهایی و دور از همه بستگی ها برای او روی میدهد، به طوری که انسان از این مجموعه می یابد که بین او و آن چیزی که آن را امر خدایی مینامد، رابطه ای برقرار است. برخی از آنان، بر جنبه اعتقادی دین تاکید ورزیده و دین را با این ویژگی تعریف کرده اند. چنان که ویلیام جیمز، در جای دیگر، دین را چنین تعریف کرده است: مذهب، عبارت است از اعتقاد به این که یک نظم نامرئی در میان چیزهایی این جهان هست و بهترین کار برای ما این است که خود را با این نظم هماهنگ سازیم. جان هیک به نقل از فرهنگ مختصر آکسفورد، تعریف زیر را نقل کرده است: شناخت یک موجود فوق بشری که دارای قدرت مطلقه است و خصوصا باور داشتن به خدا یا خدایان متشخص که شایسته اطاعت و پرستش اند.

ویل دورانت نیز تعریف زیر را از تیلر نقل کرده است: دین، فقط اعتقاد به موجودات روحانی غیرمادی است. عده ای جنبه اعتقادی و احساسی دین را مهم تر یافته و آن دو را در تعریف دین برگزیده اند؛ چنان که رابرت هیوم گفته است: آن چه دین یک فرد را تشکیل می دهد، عبارت از اعتقاد او به نوعی خدا، یا خدایان، و تجربه او از آن خدا، یا خدایان است. آن چه یک دین را از ادیان دیگر متمایز میسازد، عبارت از نوع خدایی است که پیروان آن دین به آن اعتقاد دارند و نوع تجربه بشری ای که به گونه شایسته از آن اعتقاد حاصل میگردد.

گروهی بر جنبه پرستش دینی تاکید کرده و دین را با این ویژگی تعریف کرده اند. آلن منزیس (Allan Menzies) در تعریف دین گفته است: «دین، عبارت است از پرستش قدرت های بالا به دلیل نیاز». تعریفی مشابه را ویل دورانت از سیر جیمس نقل کرده است: «دین، پرستش موجودات فوق طبیعت است ». برخی، ویژگی ادراکی و معرفتی را معرف دین دانسته اند. پرفسور استراتون (Stratton) در تعریف دین گفته است: دین عبارت است از ادراک یک جهان نادیده، که معمولا یک مصاحب غیبی است. هم چنین، دین، هر آن چیزی است که آشکارا ما را به سمت آن ادراک حرکت داده، یا از آن برگشت مینماید. از نظر برخی دیگر از دین شناسان، حالت خضوع و انقیاد در برابر اسرار هستی، از ویژگیهای بارز دین است. پرفسور شات ول (Shotwell) گفته است: «دین، چیزی جز انقیاد به عالم اسرار نیست ».

برخی خواسته اند تعریفی جامع تر ارایه دهند؛ از این روی، گذشته از افکار و احساسات و تجربیات روانی، فعالیت های عملی انسان را نیز مدنظر قرار داده، و این مجموعه را با این ویژگی که در ارتباط با آن چه مقدس و الهی به شمار میرود، شکل می گیرد، دین نامیده اند؛ چنان که رابرت هیوم گفته است: دین را به عبارت ساده میتوان چنین تعریف کرد که آن جنبه از تجربیات و از جمله افکار و احساسات و فعالیت های یک فرد است که به وسیله آن او کوشش میکند که در ارتباط با آن چه که خود مقدس و الهی می شمارد، یعنی قدرت بسیار متعالی و باارزشی که جهان را کنترل نماید، زندگی کند. همچنین دکتر رابرت هیوم بر مبنای انگیزه های مؤکد بر یک رفتار دینی دین را اینگونه ذکر می کند: دین عبارت است از جستجوی جمعی برای یک زندگی کاملا رضایتمندانه.

تعریف زیر از پرفسور ویلیام آدامز براون (William Adams Brown) نیز تا حدی همین معنا را میرساند. دین به معنای زندگی بشر در روابط فوق بشریش می باشد؛ یعنی رابطه او با قدرتی که او به آن احساس وابستگی می کند، صاحب اختیاری که او، خود را در مقابل آن مسئول می بیند، و وجود غیبی که او، خود را قادر به ارتباط با آن می داند، در آرمان وابستگی دینی، مسئولیت و ارتباط به یکدیگر متعلق اند.

منابع
علی اصغر حکمت- نه گفتار در ادیان- ج 1 صفحه 3
جان بی ناس- تاریخ جامع ادیان- ترجمه علی اصغر حکمت- صفحه 79-81
علی ربانی گلپایگانی- مقاله درآمدی بر دین پژوهی و واژه شناسی دین
سایر اطلاعات:
کد مطلب: tc54
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: مذهبی     زیرگروه: اصول اعتقادی

دفعات بازدید: 6     محبوبیت: 4   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1401/10/12 ب.ظ 5:35:30


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=tc54


هم گروهی ها
image
فیلسوفان دین وجه حاجت بشر را به دین با نیازهای انسان مرتبط می دانند و در این باره، گفته اند که رمز پایداری دین، آن است که دین با نیازهایی از انسان سر و کار دارد که این ...


image
پرسش «جایگاه دین در عرصه زندگی» هم از سوی افرادی مطرح می شود که به مبدأ و معاد عقیده ندارند، هم توسط کسانی که به خدا و معاد ایمان دارند.دیدگاه ها درباره نیاز به دین ...


image
شارع فقط خداستخداوند در قرآن می فرماید: «کان الناس امه واحده فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین و انزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس فی ما اختلفوا فیه وما ختلف ...


image
ضرورت و لزوم دین در زندگی انسان ها دین از الفاظی است که بسیار بر زبان ها جاری می باشد و معمولا به کسی دیندار گفته می شود که خدایی برای جهان اثبات کند و برای خشنودی او، ...


image
استاد جعفری در پاسخ به این پرسش که آیا دینی کردن همه امور به این معنی است که هر چیزی را می توان، ابزار و مرکبی برای فهم یا تحقق اندیشه دینی کرد آیا همه چیز به این کار تن ...


image
در اسلام دین و دنیا با هم در ارتباط می باشند و اکثر مفسرین به این موضوع اشاره نموده اند و با توجه به حقیقت دین و محتوای شریعت الهیه میتوان ادعا کرد که هرگز همای سعادت ...


image
پدیده «عرفی شدن » (Secularization) که به همراه صنعتی شدن، رشد شهرنشینی، عقلانیت و... به همچون بسیاری از «ایسم » های مدرن با «نهضت اصلاح دینی» آغاز گردید و در طرح ایدئولوژیک ...


image
ص: 12943 موضوع بحث و بررسی، رابطه دین و اخلاق به صورت مستقل در جامعه ما کمتر مطرح شده است. در مباحث مختلف کلامی و اخلاقی بحثهایی مربوط به این موضوع وجود دارد ولی اینکه ...


image
رابطه دین و اخلاق در جوامع کنونی دچار چالش هایی شده است. از جمله این چالش ها عبارت است از:عدم التزام به اخلاق دینی اخلاق دینی در جوامع دینی گسترش نمی یابد و به همین ...


image
به شهادت تاریخ، دین از دیرینه ترین عناصر فرهنگ انسانی است و آدمیان سرگشته و حیران همواره به آن تعلق خاطر داشته اند. با تمام تنوع و گوناگونی که دین داشته و شکلهای ...